Ứng dụng Natri_azua

Dù cứu hộ tự động trong ô tô và máy bay

Công thức cũ là hỗn hợp các chất oxi hoá và natri azua cùng với các chất khác như chất gây cháy và chất gia tốc. Một bộ điều chỉnh điện tử kích nổ hỗn hợp khi xe bị đâm hay máy bay rơi:

2 NaN3 → 2 Na + 3 N2

Phản ứng tương tự xảy ra nếu đun nóng lên khoảng 300 °C. Kim loại Natri được tạo ra mang mối nguy hiểm tiềm tàng, vì thế trong túi khí nó được biến đổi bằng phản ứng với các nguyên liệu khác như kali nitratsilica. Cuối cùng các muối natri silicat vô hại được tạo ra.[4] Natri azua còn dùng trong dù cứu hộ cho máy bay. Không có chất độc nào được tìm thấy từ các dù đã qua sử dụng.[5] Các túi khí thế hệ mới chứa nitroguaniđin hay tương tự có tính gây nổ kém hơn.

Tổng hợp hữu cơ

Do khả năng gây nổ, natri azua bị giới hạn trong quy mô công nghiệp nhỏ. Trong phòng thí nghiệm, nó dùng để tạo nhóm chức azua (nitrua) khi thế với các hợp chất halua. Các nhóm azua có thể bị chuyển thành amin ngay sau đó khi phản ứng khử với liti nhôm hiđrua hay photphin bậc ba như triphenylphotphin theo phản ứng Staudingerr, với xúc tác niken hay hiđrô sunfua trong pyriđin.

Tổng hợp vô cơ

Natri azua là chất phản ứng đa năng trong việc điều chế các azua khác, ví dụ như chì azua hay bạc azua dùng trong chất nổ.

Ứng dụng trong hoá sinh và y sinh

Natri azua là một thuốc thử thăm dò, tác nhân gây đột biếnchất bảo quản hữu ích. Trong bệnh viện và phòng thí nghiệm, nó là một chất diệt khuẩn; đặc biệt quan trọng trong các thuốc thử đại trà và dung dịch nguồn, mà nếu khác đi có thể hỗ trợ sự phát triển của vi khuẩn, nơi natri azua hoạt động như chất hãm vi khuẩn bằng cách ức chế hoạt động enzim cytochrome oxidaza ở vi khuẩn gram âm; các vi khuẩn gram dương (streptococci, pneumococci, lactobacilli) về bản chất lại đề kháng được[6]. Nó còn được dùng trong nông nghiệp để trừ dịch hại.

Azua ức chế cytochrome oxidaza bằng cách liên kết không thuận nghịch các đồng tố heme trong một quá trình tương tự hoạt động của CO. Natri azua ảnh hưởng đặc biệt đến các cơ quan hô hấp nhiều như timnão.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Natri_azua http://books.google.com/?id=25avFCpfQAcC&pg=PA123&... http://www.jtbaker.com/msds/englishhtml/s2906.htm http://www.straightdope.com/columns/061117.html http://books.nap.edu/openbook.php?record_id=4911&p... http://chemapps.stolaf.edu/jmol/jmol.php?model=%5B... http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0560.html //pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16560767 //www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC373901 http://ecb.jrc.it/ http://ecb.jrc.it/esis/index.php?GENRE=ECNO&ENTREE...